1. Kolaylaştırınız, güçleştirmeyiniz, müjdeleyiniz, nefret ettirmeyiniz
2. İnsanların Peygamberlerden öğrenegeldikleri sözlerden biri de: “Utanmadıktan sonra dilediğini yap!” sözüdür.
3. Hayra vesile olan, hayrı yapan gibidir.
4. Mümin, bir delikten iki defa sokulmaz
5. İnsanlara merhamet etmeyene Allah merhamet etmez
6. İslâm, güzel ahlâktır
7. Nerede olursan ol Allah’a karşı gelmekten sakın; yaptığın kötülüğün arkasından bir iyilik yap ki bu onu yok etsin. İnsanlara karşı güzel ahlakın gereğine göre davran.
8. Allah, sizden birinizin yaptığı işi, ameli ve görevi sağlam ve iyi yapmasından hoşnut olur.
9. İman, yetmiş küsur derecedir. En üstünü “Lâ ilâhe illallah (Allah’tan başka ilah yoktur)” sözüdür, en düşük derecesi de rahatsız edici bir şeyi yoldan kaldırmaktır.
10. Kim kötü ve çirkin bir iş görürse onu eliyle düzeltsin; eğer buna gücü yetmiyorsa diliyle düzeltsin; buna da gücü yetmezse, kalben karşı koysun. Bu da imanın en zayıf derecesidir.
11. İki göz vardır ki, cehennem ateşi onlara dokunmaz: Allah korkusundan ağlayan göz, bir de gecesini Allah yolunda, nöbet tutarak geçiren göz
12. Hiçbiriniz kendisi için istediğini (mü’min) kardeşi için istemedikçe (gerçek) iman etmiş olamaz.
13. İman etmedikçe cennete giremezsiniz, birbirinizi sevmedikçe de (gerçek anlamda) iman etmiş olamazsınız.
14. Müslüman, insanların elinden ve dilinden emin olduğu kimsedir
15. Birbirinize buğuz etmeyin, birbirinize haset etmeyin, birbirinize arka çevirmeyin; ey Allah’ın kulları, kardeş olun.
16. Bir müslümana, üç günden fazla (din) kardeşi ile dargın durması helal olmaz.
17. Hiç şüphe yok ki doğruluk iyiliğe götürür. İyilik de cennete götürür.
18. (Mümin) kardeşinle münakaşa etme, onun hoşuna gitmeyecek şakalar yapma ve ona yerine getirmeyeceğin bir söz verme.
19. (Mümin) kardeşine tebessüm etmen sadakadır.
20. Allah sizin ne dış görünüşünüze ne de mallarınıza bakar. Ama o sizin kalplerinize ve işlerinize bakar.
21. Allah’ın rızası, anne ve babanın rızasındadır. Allah’ın öfkesi de anne babanın öfkesindedir.
22. Üç dua vardır ki, bunlar şüphesiz kabul edilir: Mazlumun duası, misafirin duası ve babanın evladına duası.
23. Hiçbir baba, çocuğuna, güzel terbiyeden daha üstün bir hediye veremez.
24. Sizin en hayırlılarınız, hanımlarına karşı en iyi davrananlarınızdır.
25. Küçüklerimize merhamet etmeyen, büyüklerimize saygı göstermeyen bizden değildir.
26. Allah’a ve ahiret gününe imân eden kimse, komşusuna eziyet etmesin. Allah’a ve ahiret gününe imân eden misafirine ikramda bulunsun. Allah’a ve ahiret gününe imân eden kimse, ya hayır söylesin veya sussun
27. Cebrâil bana komşu hakkında o kadar çok tavsiyede bulundu ki; ben (Allah Teâlâ) komşuyu komşuya mirasçı kılacak zannettim
28. Her insan hata eder. Hata işleyenlerin en hayırlıları tevbe edenlerdir.
29. Bizi aldatan bizden değildir.
30. Söz taşıyanlar (cezalarını çekmeden ya da affedilmedikçe) cennete giremezler.
31. İşçiye ücretini, (alnının) teri kurumadan veriniz.
32. İnsanda bir organ vardır. Eğer o sağlıklı ise bütün vücut sağlıklı olur; eğer o bozulursa bütün vücut bozulur. Dikkat edin! O, kalptir
33. En büyük günah) Allah seni yaratmış iken, O'na ortak koşmandır
34. Mü'minler birbirlerini sevmekte, birbirlerine acımakta ve birbirlerini korumakta bir vücuda benzerler. Vücudun bir uzvu hasta olduğu zaman, diğer uzuvlar da bu sebeple uykusuzluğa ve ateşli hastalığa tutulurlar
35. "Amellerin en faziletlisi Allah için sevmek, Allah için buğzetmektir (sevmemektir)."
36. "Allah'a ve ahiret gününe iman eden komşusuna eziyet etmesin".
37. Hasedden kaçının. Çünkü o, ateşin odunu yiyip tükettiği gibi, bütün hayırları yer tüketir."
38. "Kim dünyada bir müminin ayıbını örterse, kıyamet günü Allah da onun ayıbını örter."
39. Ümmetimden kim dini işlerine dair kırk hadis ezberlerse, Allah Teâlâ onu alimler zümresinde haşr eder.... Ben de kıyamet gününde ona şahid ve şefaatçi olurum.
40. Ahlakı güzel olan insan her yaşta güzeldir.
41. Zarar vermek ve zarara zararla karşılık vermek yoktur.
42. Üç dua vardir ki, bunlar süphesiz kabul edilir: Mazlumun duası, misafirin duası ve babanın evladına duası.
43. Hiçbir baba, çocuğuna, güzel terbiyeden daha üstün bir hediye veremez.
44. Küçüklerimize merhamet etmeyen, büyüklerimize saygı göstermeyen bizden değildir.
45. İşçiye ücretini, (alnının) teri kurumadan veriniz.
46. "Kim güzelce abdest alırsa, o kimsenin günahları tırnaklarının altına varıncaya kadar bütün vücudundan çıkar."
47. "Temizlik imanın yarısıdır."
48. "Ezan ile kamet arasında yapılan dua reddedilmez."
49. "Büyük günahlardan kaçınıldığı müddetçe, beş vakit namaz ile iki cuma, aralarında işlenen küçük günahlara keffârettir."
50. "Cemaatle kılınan namaz, tek başına kılınan namazdan yirmi yedi derece daha faziletlidir."
51. Amellerin en faziletlisi Allah için sevmek, Allah için buğzetmektir.
52. Anneye yapılan iyiliğin mükâfâtı, iki mislidir.
53. Allah’ın katında arkadaşların en hayırlısı, arkadaşına en fazla hayrı dokunandır.
54. Beş vakit namazlardan sonra yapılan dua kabul olur.
55. İki göz vardır ki, cehennem ateşi onlara dokunmaz: Biri, Allah korkusundan ağlayan göz, diğeri de gecesini Allah yolunda, nöbet tutarak geçiren göz.
56. Cennet, anaların ayakları altındadır.
57. Çocuklarınıza öğreteceğiniz ilk söz Lailaheillallah olsun.
58. Bir müslümanın diktiği ağaçtan veya ektiği ekinden insan, hayvan ve kuşların yedikleri şeyler, o müslüman için birer sadakadır.
59. Gıybet, insanın sevabını ve iyi amellerini, ateşin kuru odunu yaktığı gibi yakar.
60. Merhamet etmeyene merhamet edilmez.
61. Dünyada iken bir yolcu gibi yaşamasını bilin.
62. Haya (utanma) imandandır.
63. İki günü birbirine eşit olan zarardadır
64. İnsan, elinin emeğinden daha hayırlı bir yemek yememiştir.
65. İnsanların en şerlisi, ikiyüzlü olanıdır.
66. Kahraman, başkalarını yenen değil, öfkesini yenendir.
67. Üç şey ölüyü takip eder; ailesi eşi dostu, malı ve ameli. İkisi geri döner, ameli kendisiyle kalır.
68. Zenginlik mal çokluğu ile değil, gönül zenginliğidir.
69. Allah korkusuyla ağlayan bir kimse Cehennem ateşine girmez.
70. Çoğu sarhoşluk veren şeyin azı da haramdır.
71. " Allah bir kulu severse, onu çeşitli denemelere tabi tutar."
72. “Kabir, Cennet bahçelerinden bir bahçe yahut Cehennem çukurlarından bir çukurdur.”
73. Kur’anı okuyan ve ezberleyenlere hürmet edin. Onlara hürmet eden, bana hürmet etmiş olur.
74. Mü’minler, aralarında, duvarları birbirine destek veren bir bina gibidir.
75. Çocuklarınıza değer verin ve onları güzelce terbiye edin.
76. Üç kişi yolculuğa çıktığında, içlerinden birini başkan seçsinler.
77. Biriniz ayakta iken öfkelenirse otursun. Öfkesi geçerse ne ala. Aksi halde uzanıp yatsın.
78. Hz. Peygamber, çocuklara rastladığında, onlara selam verirdi.
79. Her duyduğunu söylemesi, kişiye günah olarak yeter.
80. Sizden biriniz, (din) kardeşinin aynasıdır. Öyle ise onun üzerinde rahatsız edici bir şey gördüğünde gidersin.
81. Sizden biriniz bir topluluğa vardığında selam versin. Ayrılırken de selam versin. Bu ikinci selam da, birincisi kadar önemlidir.
82. Allahın en çok kızdığı kimse, düşmanlıkta aşırı gidendir
83. Biriniz elinde bir fidan olduğu sırada kıyamet kopacak olsa, onu dikmeye gücü yeterse, diksin.
84. Her canının istediğini yemen, israftandır.
85. Kim günah işleyip de tövbe eden kimseyi, işlediği o günahtan dolayı kınarsa, kendisi o günahı işlemeden ölmez.
86. Allah’tan korkması, kişiye ilim olarak; kendini beğenmesi de cahillik olarak yeter.
87. Kişi, dostunun dini üzeredir . Bu nedenle, kiminle dost olacağına dikkat etsin!
88. Dünya, mü'minin zindanı, kafirin de Cennetidir.
89. Her iyilik bir sadakadır.
90. Allah’ım sen affedicisin, affetmeyi seversin, beni de affet
91. Müminlerin iman bakımından en olgunu, ahlâkça en güzel olanıdır.
92. Allah’tan korkunuz. Çocuklarınız arasında âdil davranınız.
93. Hayır, bir alışkanlıktır
94. Her kul öldüğü hal üzere diriltilir.
95. Kıyamet günü üç grup insan şefaat eder: peygamberler, sonra alimler, sonra da şehitler.
96. En üstün sadaka, bir Müslüman'ın ilim öğrenmesi ve sonra da öğrendiği ilmi Müslüman kardeşlerine öğretmesidir.
97. Kim Ramazan orucunu tutar ve ona Şevval ayından altı gün ilave ederse sanki bir yıl oruç tutmuş olur.
98. Hangi idareci yoksul ve düşkünlere kapısını kaparsa, Allah da ona fakirlik, ihtiyaç ve düşkünlüğüne karşı rahmet kapılarını kapar.
99. En hayırlılarınız Kur'an'ı öğrenen ve onu öğretenlerinizdir.
100. Kalbinde Kur'an-ı Kerim'den hiçbir şey bulunmayan adam harabe bir eve benzer.
101. İnsanlar arasında Allah'ın en çok sevmediği kimse, barışa yanaşmayan inatçı hasımdır.
102. Kim ilim tahsili için yola çıkarsa, dönünceye kadar, o Allah yolundadır.
103. Son nefesini vermedikçe Allah, kulun tevbesini kabul eder.
104. Sevindirin, nefret ettirmeyin, kolaylaştırın, zorlaştırmayın.
105. Zenginlik mal çokluğuyla değil, göz tokluğuyladır.
106. Hangi genç, yaşından dolayı bir ihtiyara hürmet ederse Allah da yaşlılığında ona hizmet edecek kimseler yaratır.
107. Ben yanında zikredildiğim zaman bana salât okumayan kimsenin burnu sürtülsün!
108. Üç kişi beraberken, ikisi aralarında özel konuşmasınlar, bu öbürünü üzer.
109. Size iki şey bırakıyorum. Bunlara uyduğunuz müddetce asla sapıtmayacaksınız: Allah'ın Kitab'ı ve Resûlünün sünneti.
110. Misafirlik üç gündür. Bundan fazlası sadakadır.
111. İman etmedikçe cennete giremezsiniz, birbirinizi sevmedikçe de (gerçek anlamda) iman etmiş olamazsınız.
112. Amellerin en faziletlisi Allah için sevmek, Allah için nefret etmektir.
113. Dostunu severken ölçülü sev, günün birinde düşmanın olabilir. Düşmanına da buğzunu ölçülü yap, günün birinde dostun olabilir
114. Dul ve kimsesizler için çalışan, Allah yolunda cihad eden veya gündüzleri oruç tutup geceleri de ibadet eden kimse gibidir
115. Kişi sevdiğiyle beraberdir.
116. Rabbini zikreden kişi ile zikretmeyen kimsenin benzeri diri ile ölü gibidir.
117. Kimse, öfkeli iken iki kişi arasında hüküm vermesin.
118. Yemeği birlikte yiyiniz; besmele çekiniz; yemeğiniz bereketlenir
119. Suyu deve gibi bir solukta içmeyin, iki-üç solukta için. Su içerken besmele çekin. Bitirince de Allah'a hamdedin.
120. Hasta ziyaretinde bulunan kimse, ziyaretten dönünceye kadar cennet meyveleri arasındadır.
121. Biriniz yemek yerken besmele çeksin. Şayet yemeğe başlarken besmele çekmeyi unutursa, hatırladığı anda baştan sona bismillah desin
122. Müslüman bir kimsenin, bir malda kusur olduğunu bildiği halde, müşteriye haber vermeden satması haramdır.
123. Namazı ayakta kıl, gücün yetmezse oturarak kıl, buna da gücün yetmezse yan üzeri (yatarak) kıl.
124. Bir kimsenin, izin almadan iki kişinin arasına oturması helal olmaz.
125. Müslümanın, müslüman üstündeki hakkı beştir: Selamını almak, hasta ziyaretine gitmek, cenazesine katılmak, davetine icabet etmek, hapşırınca yerhamukallah demek
126. Sizler kıyamet günü isimlerinizle ve babalarınızın isimleriyle çağırılacaksınız, öyleyse isimlerinizi güzel yapın.
127. Kim, Kur'an'ın hükümleri ve anlamı hakkında bilgisiz olarak konuşursa, Cehennemdeki yerine hazırlansın.
128. İlim öğrenmek üzere yola çıkan kimseye, Allah, Cennet yolunu kolaylaştırır.
129. İlimle meşgul iken uyumak, cahil olarak namaz kılmaktan daha hayırlıdır.
130. Namazın anahtarı temizliktir
131. Kim bir muhtaç Müslüman'ı giydirirse, elbise adamın üstünde bulunduğu müddetçe Allah'ın himayesindedir
132. Zekat İslam'ın köprüsüdür
133. Allah katında en makbul amel, az da olsa, devamlı olanıdır
134. Ya ilim öğreten, ya ilim öğrenen, ya dinleyen veya bunları seven ol. Sakın beşincisi olma! Yoksa helak olursun
135. İslam beş esas üzerinedir: Allah'tan başka ilah olmadığına ve Muhammed'in O'nun kulu ve elçisi olduguna şehadet etmek, namaz kılmak Kabe'ye haccetmek, Ramazan orucu tutmak.
136. Sana emanet bırakanın emanetini geri ver. Sana ihanet edene ihanet etme.
137. "Eğer ümmetim üzerine zahmet vermeyecek olsaydım, her namazda misvak kullanmalarını emrederdim."
138. "Ümmetim, Kıyamet günü çağırıldıkları vakit abdestin izi olarak (nurdan) bir parlaklıkları olduğu halde gelirler. Öyleyse kimin imkanı varsa parlaklığını artırsın."
139. "Abdesti olmayanın namazı yoktur. Üzerine Allah'ın ismini zikretmeyen kimsenin abdesti de abdest değildir."
140. "Kim abdestinin başında Allah'ı zikrederse bedeninin tamamı temizlenir. Eğer Allah'ın ismini zikretmezse bu kimsenin sadece abdest uzuvları temizlenir."
141. "Allah, temizlik olmadan namazı, çalınan maldan da sadakayı kabul etmez."
142. "Muhakkak ki ağızlarınız Kur'ân'ın yollarıdır, onları misvakla temizleyin."
143. "Eğer siz hiç günah işlemeseydiniz, Allah Teâla hazretleri sizi helak eder ve yerinize, günah işleyecek (fakat tevbeleri sebebiyle) mağfiret edeceği kimseler yaratırdı."
144. "Müşrik olarak ölenle, bir müslümanı haksız yere öldüren hariç, Allah bütün günahları affedebilir."
145. "Kişi, elinin emeğiyle kazandığından daha temiz bir kazanç elde etmemiştir. "
146. "Emin, dürüst, Müslüman tacir, Kıyamet günü şehidlerle beraberdir."
147. "Himmet yönüyle insanların en yücesi hem dünya hem de ahiret işine himmet gösteren mü'mindir."
148. "Satış her iki tarafın rızasıyla olur."
149. "Gerek satıcı ve gerekse alıcı iken kolaylık gösteren kimseyi Allah cennete koyar."
150. "Tarttığınız zaman tartınızı ağır yapın."
151. "Resulullah (S.a.v) şöyle dua buyurdular: "Allah’ım, ümmetime, günün ilk vakitlerin(de yaptıkları iş)i bereketlendir."
152. "Resûlullah (S.a.v) buyurdular ki: "Mirac gecesi, bir kavme uğradım ki, karınları evler gibi iri idi. Bu karınların içi yılanlarla dolu idi ve yılanlar dışardan gözüküyorlardı. Ben: "Ey Cibril bunlar kimlerdir?"diye sordum. "Bunlar faiz yiyenler!" dedi."
153. "Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki: "Sattığın zaman tart, satın alınca tarttır."
154. "(Alıcı olmadığınız hâlde, fiyatları kızıştırmak için) müşteri ile satıcının aralarına girmeyin."
155. "Birinizin satışı üzerine başkası satış yapmasın."
156. "Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) ribâyı (fâizi) yiyene de, yedirene de lânet etti."
157. "Dinar dinarla, dirhem dirhemle başa baş misliyle değiştirilmelidir. Kim fazla verir veya fazla alırsa ribâya girmiş olur."
158. "Çok gülmeyin, çünkü çok gülmek kalbi öldürür."
159. "Ameller kap(ta bulunan madde) gibidir. En aşağısı (yani dipteki kısım) güzelse en yukarısı (yani üst kısmı) da güzel olur; en aşağısı bozulursa en üstü de bozulur."
160. "Şeytan tek başına olanla, iki kişi beraber olana sıkıntı verir. Eğer üç kişi olurlarsa onlara sıkıntı veremez."
161. "Bir sefere üç kişi beraber çıkınca birini emîr (başkan) yapsınlar."
162. "Kimin yanında fazla hayvan varsa, onu hayvanı olmayana versin. Kimin de fazla azığı varsa onu azığı olmayana versin."
163. "Ashabım yıldızlar gibidir, hangisine uyarsanız kurtuluşa erersiniz."
164. "Cennette yüz derece vardır. Her iki derece arasında yüz yıl(lık yürüme mesafesi) vardır."
165. "Cennete ne zengin cimri, ne de kaba merhametsiz girer."
166. "Kâfirin cehennemdeki bir azı dişi Uhud dağı kadardır. Derisinin kalınlığı da üç gecelik yol mesafesidir."
167. "Kim haksız olduğu bir münakaşayı terkederse kendisine cennetin kenarında bir ev kurulur. Haklı olduğu bir münâkaşayı terkedene de cennetin ortasında bir ev kurulur."
168. "Kur'an hakkında tartışma küfürdür"
169. "Kardeşinle münâkaşa etme, zîra münâkaşanın hikmeti anlaşılmaz, sıkıntısı eksik olmaz, tutamayacağın bir vaadde de bulunma."
170. "Şehidin ölüm (darbesinden) duyduğu ızdırab sizden birinin çimdikten duyduğu ızdırap kadardır."
171. "Kim sıdk ile Allah'tan şehid olmayı isterse, Allah onu yatağında ölse bile şehidlerin derecesine ulaştırır. "
172. "Allah yolunda kim tek bir yürüyüş yapsa, kendisine isabet eden toz, Kıyamet günü mislince misk olur."
173. "İki huy vardır ki bir mü'minde asla beraber bulunmazlar: Cimrilik ve kötü ahlâk."
174. "Her ümmet için bir fitne vardır, benim ümmetimin fitnesi de maldır."
175. Kişinin gerçek malı hayatında gönderdiğidir. Geriye koyduğu da vârislerinin malıdır.
176. "Hâkim içtihad eder ve isabet ederse kendisine iki sevap verilir. Eğer içtihad eder ve hata ederse ona bir sevap vardır."
177. "Yalan şehadet Allah'a şirkle bir tutulmuştur!"
178. "Kişinin boş şeyleri terki İslâm'ının güzelliğinden ileri gelir."
179. "Ben, haklı bile olsa münâkaşayı terkeden kimseye cennetin kenarında bir köşkü garanti ediyorum. Şaka bile olsa yalanı terkedene de cennetin ortasında bir köşkü, ahlakı güzel olana da cennetin en üstünde bir köşkü garanti ediyorum."
180. "Sana günah olarak, düşmanlığı devam ettirmen yeterlidir (çünkü bu, gıybete kapı açar)."
181. "Kardeşinin gıyabında dua eden hiçbir mü'min yoktur ki melek de: "Bir misli de sana olsun" demesin."
182. "Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Ben günde yüz sefer Allah'a istiğfarda bulunurum."
183. "Allah'tan faydalı ilim dileyin, faydasız ilimden Allah'a sığının"
184. "Babanın duası kabul olur"
185. "Dünya, mü'mine hapishâne, kâfıre cennettir."
186. "İhtiyar kimsenin kalbi iki şeyin sevgisinde daima gençtir: "Hayat sevgisi, çok mal sevgisi."
187. "Eğer âdemoğlunun iki vadi dolusu malı olsaydı bir üçüncüsünü isterdi. Onun nefsini ancak toprak doldurur. Allah tevbe edenlerin tevbesini kabul eder."
188. "Bahtiyar, fitneden kaçınan kimse ile, belâlarla karşılaşınca sabreden kimsedir. Ne mutlu ona!"
189. "Kim sabah namazını kılarsa, Allah'ın garantisi altındadır."
190. "Mü'min, Allah katında, birkısım meleklerden daha kıymetlidir."
191. "Kim, araziden haksız olarak bir karışlık yer alırsa, Kıyamet günü, onunla yedi kat yere batırılır."
192. "Hased (çekememezlik) hayırları yer bitirir, tıpkı ateşin odunu yeyip tükettiği gibi. Sadaka hataları söndürür, tıpkı suyun ateşi söndürmesi gibi. "
193. "Mü'min kişiye bir ağrı, bir yorgunluk, bir hastalık bir üzüntü hatta ufak bir sıkıntı isabet edecek olsa, Allah onun sebebiyle mü'minin günahından bir kısmını affeder."
194. "Allah bir kuluna hayır murad ettimi onun cezasını tacil edip dünyada verir; bir kulu hakkında da kötülük murad ettimi onun günahlarını tutar, Kıyamet günü cezasını verir."
195. "Kim Allah'a kavuşmayı severse, Allah da ona kavuşmayı sever. Kim Allah'a kavuşmaktan hoşlanmazsa Allah da ona kavuşmaktan hoşlanmaz!"
196. "Edebsizlik ve çirkin söz girdiği şeyi çirkinleştirir. Hayâ ise girdiğn şeyi güzelleştirir."
197. Hediyeleşin, zira hediye, kalpteki kuşkuları giderir.
198. "Âdemoğlu ihtiyarladıkça onda iki şey gençleşir: Mala karşı hırs ve hayata karşı hırs".
199. "Bir sürüye salınan iki aç kurdun sürüye verdiği zarar, kişinin ma1 ve şeref hırsıyla dine verdiği zarardan daha fazla değildir."
200. "Mü'minler arasında imanca en kâmil olanı, ahlakça en güzel olanıdır. En hayırlınız da ailesine hayırlı olandır."
201. "Allah kim için hayır isterse onu dinde fakih kılar."
202. "İlim talebi için yola çıkan kimse dönünceye kadar Allah yolundadır."
203. "Kim ilim taleb ederse, bu işi, geçmişteki günahlarına kefaret olur"
204. "Hikmetli söz mü'minin yitiğidir. Onu nerede bulursa, onu hemen almaya ehaktır."
205. "Allah kimin hakkında hayır murad ederse, onu dinde âlim kılar."
206. "İlim talebi her müslümana farzdır. İlmi, ona layık olmayan kimseye öğretmek, domuzun boynuna mücevherat, inci, altın takmak gibidir."
207. "Kim bir ilim öğretirse ona bu ilimle amel edenlerin sevabı verilir."
208. "Sadakanın en üstünü, kişinin bir ilim öğrenip sonra da onu müslüman kardeşine öğretmesidir."
209. "İlmi, ulemâya karşı böbürlenmek için veya cühelâ ile münakaşa için veya insanların dikkatini kendinize çekmek için öğrenmeyin. Kim böyle yaparsa yeri ateştir."
210. "Kim insanların dini işlerinde Allah'ın faydalı kıldığı bir ilmi gizlerse, Allah, Kıyamet günü onu ateşten bir gem ile gemler."
211. "Kim Allah'tan başka ilâh olmadığına ve Muhammed'in Allah'ın elçisi olduğuna şehâdet ederse Allah ona ateşi haram kılacaktır."
212. "Kalbinde zerre miktarı iman bulunan kimse ateşten çıkacaktır."
213. "Kim: 'Rab olarak Allah'ı, din olarak İslâm'ı, Resûl olarak Hz. Muhammed'i seçtim (ve onlardan memnun kaldım)' derse cennet ona vâcip olur".
214. "Sizden biri içiyle dışıyla Müslüman olursa, yaptığı herbir hayır en az on mislinden, yedi yüz misline kadar sevabıyla yazılır. İşlediği her bir günah da sâdece misliyle yazılır. Bu hâl, Allah'a kavuşuncaya kadar böyle devam eder."
215. "Kim bizim namazımızı kılar, bizim kıblemize yönelir, bizim kestiğimizi yerse işte o, Müslümandır .
216. "Sizden biri, beni, babasından, evladından ve bütün insanlardan daha çok sevmedikçe iman etmiş sayılmaz"
217. "Kim Allah için sever, Allah için buğzeder, Allah için verir, Allah için vermezse imanını kemâle erdirmiştir".
218. Müslüman, diğer Müslümanların elinden ve dilinden zarar görmediği kimsedir.
219. "Mü'min, sürekli rüzgarın eğici etkisinde kalan bir bitkiye benzer. Mü'min, devamlı belalarla başbaşadır. Münâfığın misali de çam ağacıdır. Kesilip kaldırılıncaya kadar hiç yerinden oynamaz."
220. "Kıyamet gününde, ümmetimin (iki alameti olacak: Biri) secde sebebiyle alnındaki parlaklık, (diğeri de) abdest sebebiyle kollarındaki parlaklıktır."
221. "Kişinin yapacağı en üstün iyiliklerden biri, ölümünden sonra babasının dostlarını ziyarette bulunmasıdır."
222. "Ben ve yetime bakan kimse cennette şöyleyiz" Orta parmağı ile baş parmağını yan yana getirip aralarını açıp kapayarak işaret etti."
223. "Kalbinde hardal tanesi kadar iman bulunan bir kimse cehenneme girmez. Kalbinde hardal tanesi kadar kibir bulunan kimse de cennete girmez."
224. "İçerisinde Allah zikredilen evlerin misali ile içerisinde AIIah zikredilmeyen evlerin misâli, diri ile ölünün misali gibidir."
225. -Kul, kendini Allah'ın azabından kurtarmada zikrullahtan daha etkili bir amel işlememiştir."
226. "İlaçların en hayırlısı Kur'ân'dır."
227. "İşlerin en hayırlısı orta ve itidal üzere olanıdır".
228. "Sana emanet bırakanın emânetini geri ver. Sana ihânet edene ihânet etme"
229. "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Kim bana itaat ederse, muhakkak ki Allah'a itaat etmiştir. Kim de bana isyan ederse muhakkak ki Allah'a isyan etmiştir."
230. "Sizden birinin, benden rivayet edilen hadisleri, rahat koltuğuna kurulmuş vaziyette dinleyip: "(Rivayeti bırak! Bana) Kur'an'dan oku!" dediğini sakın duymayayım! Söylenen güzel sözü ben söylemişimdir."
231. "Allah, bidat sahibi, bid'atını terketmedikçe, onun amelini kabul etmeyecektir."
232. "Amellerin en hayırlısı az da olsa devamlı olanıdır.
233. "Lâneti çok yapanlar Kıyamet günü şefaatçi olamazlar, şehid de olamazlar."
234. "Ölülerinizin iyiliklerini zikredin, kötülüklerini zikretmeyin."
235. "Kim: Allah'ın rızasını talep ederek bir rnescid inşa ederse, Allah ona cennette bir ev inşa eder."
236. "Yedi yaşına geldi mi çocuğa namazı emredin, on yaşına geldi mi kılmadığı takdirde dövün."
237. "Kim bir namaz unutacak olursa hatırlayınca derhal kılsın. Unutulan namazın bundan başka kefareti yoktur."
238. "Sizden biri, rükü ve secdelerde belini (tam olarak) doğrultmadıkça namazı yeterli olmaz."
239. Namaz kılarken kimin abdesti kozulacak olursa hemen namazdan çıksın. Eğer cemaatle kılınan bir namazda ise burnunu tutarak ayrılsın."
240. "Cemâatle kılınan namaz, ayrı kılınan namazdan yirmiyedi derece üstündür."
241. "Kim yatsıyı bir cemaat içinde kılarsa sanki gecenin yarısını ihya etmiş gibi olur, kim de sabah namazını bir cemaat içinde kılarsa sanki gecenin tamamını namazla geçirmiş gibi olur."
242. " (Namaz kılacaklar) üç kişi iseler içlerinden biri imam olsun. İmamlığı hak eden Kur'an-ı Kerim'i daha iyi okuyandır''
243. "Bir kimse, namazdan tek rek'ati imamla kılabilmişse, namazın tamamını beraber kılmış gibi olur.
244. " Kim önemsemiyerek üç cumayı terkedecek olursa, Allah onun kalbini mühürler."
245. "Allah'a hamd ile başlamayan her söz kesiktir"
246. "Kadir gecesinin, kim sevabına inanıp onu kazanmak ümidiyle geçirirse geçmiş günahları affedilir.''
247. Namazın misali, sizden birinin kapısının önünde akan ve her gün içine beş kere girip yıkandığı suyu bol ve tatlı bir nehir gibidir. Bu (nehrin) onun üzerinde kir bıraktığını göremezsiniz.
248. "Din nasihatten ibarettir!"
249. "İnsanda bulunan en şerli şey aşırı cimrilik ve şiddetli korkudur."
250. "Kim mü'mine zarar verirse Allah da onu zarara uğratır. Kim de mü'mine meşakkat verirse, Allah da ona meşakkat verir."
251. "Cennete ne bozguncu, ne cimri ne de başa kakıcı giremez."
252. Ameller niyetlere göredir
253. “Gerçek pehlivan öfkelendiği zaman nefsine hakim olabilen kimsedir."
254. "Öfke şeytandandır, şeytan da ateşten yaratılmıştır, ateş ise su ile söndürülmektedir; öyleyse biriniz öfkelenince hemen kalkıp abdest alsın."
255. "Mü'min kul (ölünce), dünyanın yorgunluk ve ağrılarından kurtulur. Fâcir (ölünce) ondan da kullar, memleket, agaçlar ve hayvanlar kurtulur."
256. "Ölüyü, (mezara kadar) üç şey takip eder: Ailesi, malı ve ameli. Bunlardan ikisi geri döner, biri kalır: Ailesi ve malı geri döner, ameli kendisiyle kalır."
257. "Sizden kimse (abdest bozma) sıkıntısı varken namaza durmasın."
258. "Bir “Oruçlunun ağzından çıkan koku (halüf), Allah indinde misk kokusundan daha hoştur.''
259. "Kim bir oruçluya iftar ettirirse, kendisine onun sevabı kadar sevap yazılır. Üstelik bu sebeple oruçlunun seyabından hiçbir eksilme olmaz.''
260. "Ramazan ayı girdiği zaman cennetin kapıları açılır, cehennemin kapıları kapanır ve şeytanlar da zincire vurulur."
261. "Herşeyin bir zekatı (temizlenme vasıtası) vardır, bedenin zekatı oruçtur."
262. "Biriniz hoşuna gitmeyen bir rüya görünce uzandığı zaman diğer yanına dönsün, üç sefer soluna tükürsün. Allah'tan o rüyanın hayrını isteyip, şerrinden Allah'a sığınsın."
263. "Makbul sabır, musibetle karşılaştığın ilk andakidir"
264. "İnsanlara karışıp onların sıkıntılarına katlanan müslüman, onlara karışmayıp, sıkıntılarına katlanmayandan hayırlıdır."
265. "Sadaka Rabbin öfkesini söndürür ve kötü ölümü bertaraf eder."
266. "Müslüman kişi, ailesinin nafakası için harcar ve bundan sevap umarsa bu ona sadaka olur."
267. "Sadaka vermede acele edin. Çünkü belâ sadakanın önüne geçemez.''
268. "Mal sadaka ile eksilmez.''
269. "Sana şüphe veren şeyi terket, emin olduğun şeye ulaşıncaya kadar git. "
270. "Kim, rızkının Allah tarafından genişletilmesini, ecelinin uzatılmasını isterse sıla-i rahim yapsın.''
271. "Fakirlere yapılan tasadduk bir sadakadır, ama akrabaya yapılan ikidir: Biri sıla-i rahim, diğeri sadaka."
272. Müslüman müslümanın kardeşidir.
273. Allah sizin suretlerinize ve kalıblarınıza bakmaz, fakat kalplerinize ve amellerinize bakar.
274. Kişiye şer olarak, müslüman kardeşini küçük düşürmesi yeterlidir.
275. "Bir kimsenin, izin almadan iki kişinin arasına oturması helal olmaz."
276. "Birbirlerini sevmede, birbirlerine merhamette, birbirlerine şefkatte mü'minlerin misali, bir bedenin misalidir. Ondan bir uzuv rahatsız olsa, diğer uzuvlar uykusuzluk ve hararette ona iştirak ederler."
277. "Biriniz kardeşini (Allah için) seviyorsa ona sevdiğini söylesin."
278. "Dostunu severken ölçülü sev, günün birinde düşmanın olabilir. Düşmanına da buğzunu ölçülü yap, günün birinde dostun olabilir."
279. -Biriniz bir meclise gelince selam versin. Kalkmak isteyince de selam versin.
280. "Allah'a en makbul insan, karşılaşmada selama önce davranandır."
281. "Binekte olan yürüyene, yürüyen oturana, az çok'a selam verir."
282. "İki müslüman karşılaşıp musafahada bulununca, ayrılmalarından önce (küçük günahları) mutlaka affedilir."
283. "Musafaha edin ki, kalblerdeki kin gitsin, hediyeleşin ki birbirinize sevgi doğsun ve aradaki düşmanlık bitsin."
284. "Biriniz hapşırır ve hamdederse, ona teşmitte bulunun, Allah'a hamdetmezse teşmitte bulunmayın."
285. "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm hapşırdığı zaman, yüzünü elleriyle veya elbisesiyle örterdi ve sesini de kısardı."
286. "Hasta ziyaretinde bulunan kimse, ziyaretten dönünceye kadar cennet meyveleri arasındadır."
287. "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Hz. Cebrail aleyhisselam bana komşu hakkında o kadar aralıksız tavsiyede bulundu ki, komşuyu varis kılacağını zannettim."
288. "Komşusu, zararlarından emin olmayan kimse cennete giremez."
289. Kim Allah'a ve ahirete inanıyorsa ya hayır söylesin veya sussun"
290. "Kim allah'a ve ahirete inanıyorsa misafirine ikram etsin.
291. Kim Allah'a ve ahirete inanıyorsa komşusuna ihsanda (iyilikte) bulunsun.
292. "İnsanların şerlileri, ulemaya (birşey öğrenmek için değil), onları yanıltmak için zararlı meselelerden soru soranlardır."
293. "Kim Kur'ân hakkında ilme dayanmadan söz ederse ateşteki yerini hazırlasın."
294. "Kur'ân okuyan mü'minin misâli portakal gibidir. Kokusu güzel tadı hoştur. Kur'ân okumayan mü'minin misâli hurma gibidir. Tadı hoştur fakat kokusu yoktur. Kur'ân-ı okuyan fâcir misâli reyhan otu gibidir. Kokusu güzeldir, tadı acıdır. Kur'ân okumayan fâcirin misali Ebu Cehil karpuzu gibidir, tadı acıdır, kokusu da yoktur."
295. "Bakara Suresi'nin sonundaki iki âyeti geceleyin kim okursa o iki âyet ona yeterli olur."
296. "Halka teşekkürde bulunmayan Allah'a da şükretmez."
297. "Günahtan tevbe eden, bir günah işlememiş gibidir."
298. "Bereket yemeğin ortasına iner. Öyleyse kenarlardan yiyin, ortadan yemeyin."
299. -"Yemeğin bereketi yemekten önce ve sonraki yıkamalardadır!"
300. "Selamı yaygınlaştırın, yemek yedirin, Allah Teâla hazretlerinin size emrettiği şekilde kardeşler olun!"
301. "Kim, evinin hayır ve bereketini Allah’tan artırmasını diliyorsa, yemeğe otururken ve yemekten kalkarken ellerini yıkasın."
302. "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm sofra kaldırılıncaya kadar yemeğin başından kalkılmasını yasakladı."
303. "Adamın misafirini kapıya kadar uğurlaması sünnettendir."
304. "Üç şey reddedilmez: Minder, yağ ve koku."
305. "Kim sabah namazından çıkınca, iki rek'atlik kuşluk namazını kılıncaya kadar hayırdan başka bir şey söylemeden namaz kıldığı yerde oturur beklerse, Allah onun günahlarını, denizin köpüğü kadar çok da olsa bağışlar."
306. "Bizimle münafıklar arasında yatsı ve sabah namazlarında hazır bulunma farkı vardır. Onlar bu iki namaza güç yetiremezler."
307. "Üç şey vardır, bunlar kimde bulunursa, Allah onun üzerine himayesini açar ve onu cennete koyar: "Zayıflara rıfk, anne-bebaya şefkat, kölelere ihsan."
308. ."Allah için sefer yapanlar üçtür: Gâzi, hacı, umreci."
309. "Dünya, mü'mine hapishane, kâfıre cennettir."
310. "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm cum'a gününden bahis açıp dedi ki: "Onda bir saat vardır; müslüman bir kul namaz kılar olduğu halde, o saate erse, Allah'tan her ne istemişse onu Allah kendisine mutlaka verir." Bunu söylerken (Resulullah) eliyle o vaktin azlığını işaretliyordu."
311. "Ramazan ayından sonra en faziletli oruç Muharrem orucudur. Farz namazdan sonra en efdal namaz da gece namazıdır."
312. ."Borcunu ödeyebilecek durumda olan zengin kimsenin ödemeyi geçiktirmesi zulümdür.
313. "Borç, Allah'ın hoşlanmadığı bir şeye ait olmadığı müddetçe, Allah, borcunu ödeyinceye kadar borçlu ile birliktedir."
314. "Kim ödememek kastıyla borca girerse Allah'ın huzuruna hırsız olarak çıkar."
315. "Son nefesini vermedikçe Allah, kulun tevbesini kabul eder. "
VEDÂ HUTBESİ
(9 Zilhicce l0 H./8 Mart 632 M. Cuma)
Peygamberimiz Hz. Muhammed (s.a.s.) Vedâ haccında, 9 Zilhicce Cuma günü zevâlden sonra Kasvâ adlı devesi üzerinde, Arafat Vâdisi'nin ortasında 124 bin Müslümanın şahsında bütün insanlığa şöyle hitab etti:
"Hamd Allah'a mahsustur. O'na hamdeder, O'ndan yardım isteriz. Allah kime hidâyet ederse, artık onu kimse saptıramaz. Sapıklığa düşürdüğünü de kimse hidâyete erdiremez. Şehâdet ederim ki; Allah'dan başka ilâh yoktur. Tektir, eşi ortağı, dengi ve benzeri yoktur. Yine şehâdet ederim ki, Muhammed O'nun kulu ve Rasûlüdür."
"Ey insanlar! Sözümü iyi dinleyiniz! Bilmiyorum, belki bu seneden sonra sizinle burada bir daha buluşamayacağım. İnsanlar! Bugünleriniz nasıl mukaddes bir gün ise, bu aylarınız nasıl mukaddes bir ay ise, bu şehriniz (Mekke) nasıl mübarek bir şehir ise, canlarınız, mallarınız, namuslarınız da öyle mukaddestir, her türlü tecâvüzden korunmuştur.
Ashabım! Muhakkak Rabbinize kavuşacaksınız. O'da sizi yaptıklarınızdan dolayı sorguya çekecektir. Sakin benden sonra eski sapıklıklara dönmeyiniz ve birbirinizin boynunu vurmayınız! Bu vasiyetimi, burada bulunanlar,bulunmayanlara ulaştırsın. Olabilir ki, burada bulunan kimse bunları daha iyi anlayan birisine ulaştırmış olur.
Ashabım! Kimin yanında bir emanet varsa, onu hemen sahibine versin. Biliniz ki, faizin her çeşidi kaldırılmıştır. Allah böyle hükmetmiştir. İlk kaldırdığım faiz de Abdulmutallib'in oğlu (amcam) Abbas'ın faizidir. Lakin anaparanız size aittir. Ne zulmediniz, ne de zulme uğrayınız.
Ashabım! Dikkat ediniz, cahiliyeden kalma bütün adetler kaldırılmıştır, ayağımın altındadır. Cahiliye devrinde güdülen kan davaları da tamamen kaldırılmıştır. Kaldırdığım ilk kan davası Abdulmuttalib'in torunu Iyas bin Rabia'nın kan davasıdır.
Ey insanlar! Muhakkak ki, şeytan şu toprağınızda kendisine tapınmaktan tamamen ümidini kesmiştir. Fakat siz bunun dışında ufak tefek işlerinizde ona uyarsanız, bu da onu memnun edecektir. Dininizi korumak için bunlardan da sakınınız.
Ey insanlar! Kadınların haklarını gözetmenizi ve bu hususta Allah'tan korkmanızı tavsiye ederim. Siz kadınları, Allah'ın emaneti olarak aldınız ve onların namusunu kendinize Allah'ın emriyle helal kıldınız. Sizin kadınlar üzerinde hakkınız, kadınların da sizin üzerinizde hakkı vardır. Sizin kadınlar üzerindeki hakkınızı; yatağınızı hiç kimseye çiğnetmemeleri, hoşlanmadığınız kimseleri izniniz olmadıkça evlerinize almamalarıdır. Eğer gelmesine müsaade etmediğiniz bir kimseyi evinize alırlarsa, Allah, size onları yataklarında yalnız bırakmanıza ve daha olmazsa hafifçe dövüp sakındırmanıza izin vermiştir. Kadınların da sizin üzerinizdeki hakları, meşru örf ve adete göre yiyecek ve giyeceklerini temin etmenizdir.
Ey mü'minler! Size iki emanet bırakıyorum, onlara sarılıp uydukça yolunuzu hiç şaşırmazsınız. O emanetler, Allah'ın kitabı Kur-ân-i Kerim ve Peygamberin sünnetidir.
Mü'minler! Sözümü iyi dinleyiniz ve iyi belleyiniz! Müslüman Müslüman'ın kardeşidir ve böylece bütün Müslümanlar kardeştirler. Bir Müslüman'a kardeşinin kanı da, malı da helal olmaz. Fakat malını gönül hoşluğu ile vermişse o başkadır.
Ey insanlar! Cenab-ı Hak her hak sahibine hakkını vermiştir. Her insanın mirastan hissesini ayırmıştır. Mirasçıya vasiyet etmeye lüzum yoktur. Çocuk kimin döşeğinde doğmuşsa ona aittir. Zina eden kimse için mahrumiyet vardır.
Ey insanlar! Rabbiniz birdir. Babanız da birdir. Hepiniz Adem'in çocuklarısınız, Adem ise topraktandır. Arabın Arap olmayana, Arap olmayanın da Arap üzerine üstünlüğü olmadığı gibi; kırmızı tenlinin siyah üzerine, siyahın da kırmızı tenli üzerinde bir üstünlüğü yoktur. Üstünlük ancak takvada, Allah'tan korkmaktadır. Allah yanında en kıymetli olanınız O'ndan en çok korkanınızdır. Azası kesik siyahî bir köle başınıza amir olarak tayin edilse, sizi Allah'ın kitabi ile idare ederse, onu dinleyiniz ve itaat ediniz. Kimse kendi suçundan başkası ile suçlanamaz. Baba, oğlunun suçu üzerine, oğlu da babasının suçu üzerine suçlanamaz.
Dikkat ediniz! Şu dört şeyi kesinlikle yapmayacaksınız:
- Allah'a hiçbir şeyi ortak koşmayacaksınız.
- Allah'ın haram ve dokunulmaz kıldığı canı, haksız yere öldürmeyeceksiniz.
- Zina etmeyeceksiniz.
- Hırsızlık yapmayacaksınız.
İnsanlar! Yarın beni sizden soracaklar, ne diyeceksiniz? "
Sahabe-i Kiram birden söyle dediler:
"Allah'ın elçiliğini ifa ettiniz, vazifenizi hakkıyla yerine getirdiniz, bize vasiyet ve nasihatte bulundunuz, diye şahadet ederiz!"
Bunun üzerine Resul-i Ekrem Efendimiz (S.A.V.) şahadet parmağını kaldırdı, sonra da cemaatin üzerine çevirip indirdi ve söyle buyurdu:
"Şahit ol yâ Rab! Şahit ol yâ Rab! Şahit ol yâ Rab! "
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder