OSMANLI KÜLTÜR MEDENİYETİ
Osmanlı Vergi Sistemi:
A. Şer’i Vergiler (Dini, Kur’an a dayalı):
* Öşür (Aşar): Müslümanlardan alınan toprak ürünü vergisidir. Ürünün 1/10u oranındadır.
* Haraç: Müslüman olmayanlardan (gayrimüslimlerden) alınır. 1/5 oranındadır.
* Cizye (Kelle, baş vergisi): Müslüman olmayan erkeklerden askerlik yapmadıkları için alınan vergidir.
B. Örfi Vergiler (Padişah iradesi ile):
Çift Resmi: Reayanın (köylü) sipahiye (tımar beyi) ödediği toprak vergisidir.
Çiftbozan: Toprağını izinsiz olarak terk eden yada 3 yıl üst üste ekmeyenden alınan vergidir.
Avarız: Olağanüstü hallerde, divanın kararı ve padişahın emri ile toplanan vergilere denir.
| Yönetim Birimi | Yönetici |
| Eyalet | Beylerbeyi |
| Sancak | Sancakbeyi |
| Kaza | Kadı |
| Köy | Tımar Beyi |
Lonca Sistemi:
* Osmanlı devletinde, esnaf ve sanatkarların dayanışma amacıyla kurdukları örgütlerdir. Loncada çırak ve kalfalara eğitim verilmiştir.
* Fiyat ve kalite kontrolü yaparak, hem üretici hem tüketici korunur.
OSMANLI EKONOMİSİ
GELİRLER:
- Savaş Ganimetleri
- Cizye Vergisi
- Haraç Vergisi
- Öşür (Aşar) Vergisi
- Müsadere
- Ağnam Vergisi
- Avarız Vergisi
- Gümrük Vergisi
- İhracat gelirleri
- İltizam gelirleri
- Bağlı beyliklerin ödediği vergiler
- Savaş Tazminatları
- Tarım Gelirleri
- Orman, tuzla, maden gelirleri
- Çiftbozan Vergisi
GİDERLER:
- Saray Masrafları
- Savaş Harcamaları
- Ulufe ve Cülus ödemeleri
- Savaş Tazminatları
- İthalat Harcamaları
- Maaşlar
- Islahat giderleri
OSMANLI ORDUSU
Eyalet Askerleri (Tımarlı Sipahiler):
- Tımar (dirlik) sistemine dayanır.
- Devletten maaş almazlar.
- Toprağa dayalı bir sistemdir.
- Devletin para harcamadan oluşturduğu bir ordudur.
- Genelde atlı askerlerden oluşur.
- İstanbul dışında bulunurlar.
- Ordunun kanatlarını oluştururlar.
- Sadece savaş zamanı asker, diğer zamanlarda çiftçidirler.
Kapıkulu Ordusu (Kullar):
- Pençik ve Devşirme sistemine dayanır.
- İstanbul’da bulunurlar ve ordunun merkezini oluştururlar.
- Padişahı koruyan birliklerdir.
- Profesyonel ve sürekli askerlerdir.
- Üç ayda bir ULUFE adı verilen maaşı alırlar.
- Padişah değişikliğinde CÜLUS bahşişi alırlar.
- I.Murat döneminde kurulmuş ve II.Mahmut döneminde kaldırılmıştır.
- Yeniçeriler bu gruba mensupturlar.
DİVAN ÜYELERİ:
Vezir-i Azam: Başbakan
Kazasker: Adalet Bakanı
Defterdar: Maliye Bakanı
Nişancı: Tuğracı, tımar dağıtıcısı
Şeyhülislam (Müftü): Ulemanın başı
Reisülküttab: Dışişleri bakanı
Kaptan-ı Derya: Donanma komutanı
Yeniçeri Ağası: İstanbul’un güvenliğinden sorumludur.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder