Önemli bir özellik ise şudur. Özneye göre değişiklik göstermez; hep aynı şekli muhafaza eder.
Örnek:
I wrote, You wrote, he/she/it wrote, We wrote, You wrote, They wrote.= Ben yazdım, sen yazdın, o yazdı, biz yazdık, siz yazdınız, onlar yazdılar.
1- a) Şekil: Kural olarak olarak, basit geçmiş zaman fiil köküne “ed” eklenmesiyle oluşur. Ancak, bu husus sadece düzenli fiiller (regular verbs) için geçerlidir. Bu fiillere zayıf fiiller de (weak verbs) denir. Mesela,
Walk = yürümek fiilinin köküdür: We walked to the station = İstasyona yürüdük.
Visit = Ziyaret etmek fiilinin köküdür: He visited me yesterday. O dün beni ziyaret etti.
Show = Göstermek fiilinin köküdür: I showed her my house. Ona evimi gösterdim.
Kill= Öldürmek fiilinin köküdür: The dog killed the cat. = Köpek kediyi öldürdü
Host = Ağırlamak, misafir etmek fiilinin köküdür. We hosted our visitors. = Misafirlerimizi ağırladık.
Stop = Durmak, durdurmak fiilinin köküdür. The policeman stopped the traffic = Polis memuru trafiği durdurdu.
Cost = mal olmak This car costed me dearly. = Bu araba bana pahalıya mal oldu.
b) Dediğimiz gibi, yukarıdaki örnekler hep kurallı fiillere ait. Kuralsız fiillerde geçmiş zaman (adı üzerinde) kurala tabi olmaksızın meydana getirilir. Dolayısıyla, bunların geçmiş zaman hallerini (2. hal de denir) ezberlemekten başka çare yoktur. Ama bu sizi korkutmamalı. Çünkü İngilizceyi az çok bir süreklilikle kullanırsanız, kuralsız fiilleri kendiliğinizden öğrenirseniz. Örnekler:
Bring = getirmek fiilinin kök halidir. They brought the treasury. = Hazineyi getirdiler.
Make = Yapmak fiilinin kök halidir: She made a cake. = O bir kek yaptı.
Spend = Para harcamak fiilinin kök halidir. His wife spent too much money the other day. = Karısı geçen gün çok para harcadı.
Send = Göndermek fiilinin kök halidir. My friend sent me a postcard. = Arkadaşım bana posta kartı gönderdi. Başka Örnekler:
Break = Kırmak She broke a cup.= Bir tabak kırdı.
Begin = başlamak They began to study. = Çalışmaya başladılar.
Like = beyenmek, sevmek We liked apples = Biz elma severdik.
Have = sahip olmak You had a car. = Senin otomobilin vardı.
Know = bilmek I knew her name. = Ben onun ismini bildim
Try = gayret etmek, denemek He tried to be usefull. = O faydali olmaya çalıştı.
Feel = Hissetmek I felt ill. = Kendimi hasta hissettim.
Come = gelmek You came late. = Geç geldin.
Sweep = süpürmek The servant swept the room. = Hizmetçi odayı süpürdü.
Freeze : donmak The river froze last winter.= Nehir geçen kış dondu.
Understand = anlamak She understood everything = O her şeyi anladı.
c) Sonu “e” ile biten kurallı fiiller: sadece d takısı alır.
Örnekler:
smile : gülümsemek She smiled at me gently = Bana kibarca gülümsedi.
Arrive : varmak He arrived home last night. = Eve dün vardı.
Serve : servis yapmak, hizmet etmek The servant served the guests tea.= Hizmetçi konuklara çay servisi yaptı.
Like : beyenmek, sevmek I liked oranges = Portakal severdim.
Behave : davranmak, terbiyeli olmak He behaved very gently. = Çok kibar davrandı.
d) “y” ile biten fiillerde y kalkar, “ied “ son ekiyle geçmiş zaman oluşturulur.
Bury : gömmek, defnetmek The soldiers buried their dead friends. = Askerler ölen : arkadaşlarını defnettiler
Study : çalışmak, incelemek Last week, we all studied French. = Geçen hafta hepimiz Fransızca çalıştık.
Pay = ödemek He paid up all his debts. = Bütün borçlarını ödedi.
Say = söylemek He said that he was so tired. = Çok yorgun olduğunu söyledi.
marry = evlenmek He married a pretty girl. = Güzel bir kızla evlendi.
2- Negatif biçimi elde etmek için fiilin kök halinden önce, “did not” veya kısaca “didn’t” yardımcı fiili kullanılır, esas fiil mastar şeklindedir.
I loved him. = Onu sevdim I didn’t love him. = Onu sevmedim.
I walked home. = Eve yürüdüm. I didn’t walk home.= Onu sevmedim.
I saw the light. = Işığı gördüm. I didn’t see the light. = Işığı görmedim.
I needed him. = Ona ihtiyaç duydum. I didn’t need him = Ona ihtiyaç duymadım.
He paid the bill. = O faturayı ödedi. He didn’t pay the bill = O faturayı ödemedi.
I heard a noise = Bir gürültü duydum. I didn’t hear a noise. = Gürültü duymadım.
They helped me. = Bana yardım ettiler They didn’t help me. = Bana yardım etmediler
3- Bazı fiillerin birinci, ikinci (ve üçüncü) halleri hep aynıdır.
Cut = kesmek The worker cut his finger. = İşçi parmağını kesti.
Put = koymak I put the book on the table. = Kitabı masanın üzerine koydum.
Hurt : vurmak, can acıtmak His words hurt me badly. = Onun sözleri çok canımı acıttı.
Hit : vurmak, dövmek The boxer hit his rival = Boksör rakibini dövdü.
Spread = yayılmak, saçılmak Malaria soon spread all over the country. = Sıtma kısa zamanda tüm ülkeye yayıldı.
Read = okumak She read many books. = O çok kitap okudu
Dikkat : read her zaman kipinin yazılışında ayni şekli korur. Ama okunuşu farklıdır. I read = Okurum derken “riid” olarak okunur. I read = okudum derken “red” şeklinde okunur.
4- Soru şekli için de did veya didn’t yardımcı fiilinden yararlanılır.
Dikkat: Bir soruya yanıt, sorunun kendisiyle ayni zaman kipinde olmalıdır. Mesela, soru geçmiş zamanda ise, yanıt da geçmiş (aşağıdaki örneklerde olduğu gibi) zamanda olmalıdır.
-
Olumlu sorular:
The rice pudding tasted nice. = Sütlaç lezzetliydi. Did the rice pudding taste nice? Sütlaç lezzetli miydi?
They ran fast = Hızlı koştular Did they run fast? Hizlı koştular mı?
I rang the bell = Zili çaldım. Did I ring the bell? = Zili çaldımmı?
He made it. = Başarılı oldu. Did he make it? = O, başarılı oldu mu?
He climded the tree. = Ağaca tırmandı. Did he climb the tree? = Ağaca tırmandı mı?
Ali fell on the ground. = Ali yere düştü. Did Ali fall on the ground? Ali yere düştü mü?
She stood near you. = O senin yanında durdu. Did she stand near you? =O yanında durdu mu?
He taught the boys English. = O çocuklara İngilizce öğretti. Did he teach the boys English? =
O çocuklara İngilizce öğretti mi?
Did you find your bag? = Çantanı buldunmu? No, I didn’t = Hayır bulmadım.
Olumsuz Sorular:
She came home yesterday = Dün eve geldi. Didn’t she come home yesterday? = Dün eve gelmedi mi?
She was happy. = O mutluydu. Wasn’t she happy? O mutlu değilmiydi?
I got you = Seni anladım. Didn’t you get me? Beni anlamadın mı?
5- Sorulara Yanıtlar :
a- Tam yanıt gerektiren sorular::
What did he do? = Ne yaptı He wrote plays : Oyun yazdı.
Where did he go? = Nereye gitti? He went back home = Eve geri döndü.
Why did she cry? = Neden ağladı She cried because her mother was dead. = Annesi öldüğü için ağladı.
Where did they go? = Nereye gittiler? They went to the station = İstasyona gittiler
When did you last see your daughter? Kızını en son na zaman gördün? I last saw her four days ago. = Onu en son dört gün önce gördüm.
When did this lesson begin? Bu ders ne zaman başladı? It began half an hour ago. Yarım saat once başladı.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder